Giữa lúc các em học sinh đang “gồng mình” chiến đấu cho một kỳ thi có thể nói là quan trọng với cuộc đời của nhiều người-kỳ thi THPT quốc gia (theo tên chính thức từ năm 2015 này) thì mình lại ngồi xem Accepted-tên tiếng việt là Sinh viên thời @. May mà các em ấy không xem mấy phim kiểu này, không thì sẽ tung hết sách vở mà sống đúng theo kiểu “Ờ, mình muốn làm gì thì làm!” Accepted là phim của điện ảnh Mỹ của đạo diễn Steve Pink. Phim kể về anh chàng Bartleby Gaines (Justin Long) đang ở năm cuối của thời trung học và chuẩn bị bước chân vào giảng đường đại học (giống như muôn vàn sĩ tử của chúng ta hiện nay). Sau khi gửi nhiều lá thư đến các trường đại học với mong muốn trở thành sinh viên nhưng cuối cùng lại không nhận được 1 lá thư chấp nhận nào. Trước những ánh mắt thất vọng và sự xấu hổ của bố mẹ, Bartleby quyết định tự thành lập cho mình một trường đại học. Anh chàng nhờ bạn bè là Sherman Schrader lập cho mình một website lấy tên là Viện công nghệ Harmon (South Harmon Institute of Technology)- là một nhánh của một ngôi trường đại học “thực sự” Harmon. Ngôi trường đại học mà nhận sinh viện mà chẳng có yêu cầu gì. Bạn có tin được không? Không bài luận, không hoạt động ngoại khóa, không thành tích, không, không và không. Nothing. Sau đó, tất nhiên cái mà Bartleby nhận được còn nhiều hơn cả sự hạnh phúc của bố mẹ, bắt đầu có hàng tá người bắt đầu nhập học ở Viện công nghệ Harmon, và đến cả người mà anh chàng yêu thầm-Monica Morland cũng từ bỏ trường đại học mà cô đang theo học để đến với ngôi trường của Bartleby. Liệu một ngôi trường có thể hoạt động khi mà nó chỉ được xây dựng trên nền của một bệnh viện cũ, không hề được cấp phép và quan trọng nhất là: cách giáo dục vô cùng “quái dị”. Bạn có thích học ở một trường như thế này không? Học những thứ mình muốn học Thoải mái làm những điều mình thích Ngay cả khi trông chúng hơi ... Câu trả lời là : Nếu như có một ngôi trường kiểu này tồn tại, thì mình cũng sẽ “lao vào” mà học. Nhưng rất tiếc, chắc nó chỉ tồn tại trên phim mà thôi. Mà nếu nó có thật, có khi nó sẽ bị đóng cửa ngay lập tức, hay bị những bậc phụ huynh phản đối nhiệt liệt. Không dám chê trách gì các vị phụ huynh ở đây cả, nếu bố mẹ mình mà thấy mình không “chăm chỉ” học hành mà cả ngày đi party với lao vào mấy thứ kiểu như trong Accepted thì chắc mình “liệu” luôn. Câu nghi vấn của các bậc phụ huynh sẽ luôn là Tương lai của con em chúng ta rồi sẽ đi về đâu Thực ra khi xem bộ phim này, mình nghĩ ngay đến Totochan-Cô bé bên cửa sổ. Một cuốn sách đã không còn xa lạ gì với độc giả Việt Nam. Có một điểm mà trong Totochan và Accepted giống nhau là giáo dục dựa trên việc tôn trọng sự sáng tạo và sở thích cá nhân, để cá nhân đó tự do làm những gì mình thích và tự do học cái mà mình muốn. Không cần phải theo bất cứ một giáo trình nào. Đó là cái mà chúng ta hằng mơ ước. Nhưng có một điểm khác của Totochan và Accepted đó là ngôi trường Tomoe-một ngôi trường được xây dựng bằng ga tàu hỏa cũ trong Totochan là có thật còn ngôi trường Harmon trong Accepted chỉ là một ngôi trường ma mà thôi. Những người sáng lập South Harmon Anh chàng làm web xinh xắn Ben Lewis-thầy chủ nhiệm khoa duy nhất Cùng một vấn đề về giáo dục nhưng được nhắc lại ở 2 thời điểm cách xa nhau, thế kỷ 20 và thế kỷ 21.Thế nhưng cái chủ đề mà nó muốn nói đến thì lại chẳng có gì khác nhau. Accepted phản ánh một cái nhìn hiện đại về giáo dục, đặc biệt là giáo dục trong các trường đại học. Suy cho cùng, một nền giáo dục được coi là hiện đại như Mỹ và một đất nước được xem như “tôn trọng” con người như Mỹ mà vẫn không tránh khỏi việc áp đặt sinh viên vào một cách giáo dục kiểu khuôn khổ, thiếu sáng tạo thì ngẫm lại ở Việt Nam, những ai đang học đại học hay đã qua cái thời đại học thì sẽ hiểu ngay “thế nào là học đại học”. Sẽ có những môn học mà sinh viên đến lớp chỉ vì điểm danh, sẽ có những môn học phải cố nhồi nhét cho qua và sẽ có những kỳ thi mà sinh viên rơi vào tình trạng stress cực độ. Trong Accepted có một câu mà nhân vật Ben Lewis (Lewis Black) trong vai một thầy giáo của Viện công nghệ Harmon nói mà mình rất thích đó là “Thuế, các em không cần học đâu. Nếu các em giàu, chính phủ sẽ bảo vệ từng đồng mà các em làm ra”. Thực sự thấy nó đúng “kinh khủng” luôn. Thế nhưng, nói đi cũng phải nói lại. Không phải lúc nào học đại học nó cũng như thế. Đại học cũng đem lại vô số giá trị và cơ hội cho con người. Và tất nhiên, giáo dục Mỹ cũng đâu đến nỗi quá tẻ nhạt như trong phim, bằng chứng là hàng năm có vô vàn du học sinh lựa chọn đến Mỹ để học và trải nghiệm. Và có một câu đã nghe rất nhiều lần “Phim thì vẫn là phim”. Accepted 2006 là một bộ phim hài dành cho tuổi trẻ. Cái kết trong Accepted khá là “khéo”. Nó không nói sẽ chính thức cấp phép cho Viện công nghệ Harmon mà cho ngôi trường “ma” này hoạt động 1 năm. Nghe có vẻ hơi ảo, nhưng mình thích cách đặt vấn đề của Bartleby Gaines. Anh chàng đã nói với lãnh đạo của Harmon thực sự rằng “Tại sao, tại sao chúng ta không cùng tồn tại. Ông có cấp bậc của ông, luật lệ của ông, kiến trúc của ông. Và chúng ta sẽ làm theo cách của chúng ta”. Khoan hãy bàn đến tương lai những sinh viên kiểu này sẽ ra sao. Ít ra, ngay lúc này, bạn được học những thứ mình thích mà không hề bị cấm. Nếu luật Việt Nam mà cũng cho phép tồn tại song song 2 kiểu giáo dục này thì quá tuyệt. Mất tiền để học những thứ mình thích và mất tiền để học những thứ mình không thích. Bạn sẽ chọn cái nào?
