​

Cũng như việc xem xét nhiệt độ màu, các nhà quay phim cần phải biết được khả năng của nguồn ánh sáng nhân tạo để tái tạo màu sắc một cách chính xác. CRI và TLCI là các phương pháp xác định độ hoàn màu chính xác và sự hiểu được thứ hạng của chúng sẽ giúp bạn tránh đau đầu trong giai đoạn hậu kỳ.

Quay phim là về ánh sáng, nhưng các nhà làm phim sớm nhận ra rằng tất cả ánh sáng không được tạo ra bằng nhau. Mắt người vô cùng linh hoạt trong việc thích ứng với các nguồn ánh sáng khác nhau - Nếu bạn để ý ai đó mặc một áo sơ mi màu trắng dưới ánh sáng ban ngày vào trong một ngôi nhà được thắp sáng bằng bóng đèn sợi đốt, áo sơ mi của họ vẫn xuất hiện màu trắng. Nếu bạn quay cùng một người như vậy, thì kết quả sẽ rất khác. Chính vì vậy, các nhà quay phim nhanh chóng hiểu được sự cần thiết của việc xử lý màu chính xác các nguồn sáng sử dụng filter để bù đắp cho sự những khác biệt, được gọi là nhiệt độ màu, giữa ánh sáng ban ngày và ánh sáng nhân tạo truyền thống - nhưng đôi khi điều đó lại không đủ.

Đầy đủ quang phổ

Ánh sáng trời và ánh sáng nhân tạo như bóng đèn dây tóc vonfram là nguồn đầy đủ quang phổ. Mặc dù cường độ của ánh sáng có thể thay đổi giữa hai đầu màu đỏ và màu xanh dương của quang phổ được tạo ra bởi các nguồn ánh sáng, nó không bị gián đoạn. Tuy nhiên các nguồn ánh sáng huỳnh quang và LED tạo ra quang phổ không liên tục gồm các màu nhất định. Những khoảng trống trong dải quang phổ màu của các nguồn ánh sáng này không thể được bù đắp hay sửa đổi với filter hay gel. Trên thực tế điều này có nghĩa là dù một nguồn ánh sáng nhân tạo có thể mô phỏng một cách chính xác sắc thái của màu xanh và màu xanh lá trên một chủ thể, sắc thái của màu đỏ có thể xuất hiện khác nhau khi được so sánh với cách chúng xuất hiện dưới ánh sáng trời.

Đo độ chính xác của màu

Ủy ban quốc tế về chiếu sáng (CIE) định nghĩa hoàn màu là "ảnh hưởng của một vật chiếu sáng đến sự xuất hiện màu sắc của các đối tượng bằng cách so sánh trực tiếp hay trong tiềm thức với sự xuất hiện màu sắc của chúng dưới một vật chiếu sáng tham chiếu". Để việc so sánh giữa các nguồn ánh sáng nhân tạo khác nhau được chính xác, CIE tạo ra Color Rendering Index (CRI - chỉ số hoàn màu) vào năm 1964. Chỉ số CRI không chỉ đại diện cho nhiệt độ màu của nguồn sáng được thử nghiệm, mà còn độ chính xác mà nó sẽ tái tạo toàn bộ màu sắc trên một chủ thể

CRI được tính bằng cách so sánh sự xuất hiện của một loạt các màu sắc mẫu khi được quan sát dưới ánh sáng trời - hoặc một nguồn nhân tạo được tiêu chuẩn hóa - với ánh sáng đang được thử nghiệm. Các kết quả trên các màu sắc mẫu được tính trung bình để cho ra một chỉ số, với 100 ở một nguồn sáng mà hoàn lại màu chính xác như nguồn được chuẩn hóa. Chỉ số CRI càng thấp, thì nguồn ánh sáng tái tạo lại tất cả màu sắc trên một chủ thể càng ít chính xác. Để đảm bảo hoàn màu chính xác cho việc làm phim, đặc biệt là với các tông màu da, thì CRI nên là 90-95 hoặc cao hơn.

Tuy nhiên, có một vài bất cập với xếp hạng CRI. CRI đưa ra một chỉ số cho độ hoàn màu dưới mắt thường và các cảm biến hình ảnh trong camera truyền hình và video có thể lại thấy ánh sáng rất khác. Nhìn bề ngoài, có thể tạo ra ánh sáng trắng chỉ với việc kết hợp màu đỏ và màu xanh dương, nhưng với một camera thì có thể lại xuất hiện rất khác. Ngoài ra, một số màu thử nghiệm được sử dụng để xác định CRI bị bão hòa cao và ở ngoài dung sai cho phép cho các chương trình phát sóng truyền hình.

Một phương pháp mới

Vì vậy, Alan Roberts, một cựu kỹ sư truyền hình từ Anh, đã phát triển Television Lighting Consistency Index (TLCI). Quá trình để tính toán TLC cho một nguồn ánh sáng tương tự như đối với CRI - một tập hợp các màu mẫu được so sánh theo một nguồn ánh sáng tiêu chuẩn và ánh sáng được thử nghiệm. Tuy nhiên, thay vì để con người quan sát, TLCI sử dụng phần mềm để tính toán phản ứng màu tạo ra khi sử dụng một máy quay video.

Thử nghiệm TLCI một lần nữa tạo ra một chỉ số trung bình lên đến 100 cho một nguồn sáng. Các chỉ số trong khoảng 85-100 thì không cần chỉnh màu sắc, 70-85 thì cần chỉnh cơ bản và 50-70 thì chứng tỏ footage sẽ cần phải chỉnh màu sắc nhiều và phức tạp. Chỉ số 25-50 sẽ cần sử dụng mattes để chỉnh màu footage, nhưng nhìn vẫn không đẹp và có chỉ số dưới 25 thì sẽ không thể chỉnh được.

Tất cả có ý nghĩa gì?

Cả chỉ số CRI và TLCI là những chỉ số rất tốt để kiểm tra chất lượng nguồn ánh sáng với chỉ số TLCI phù hợp hơn khi quay kỹ thuật số hơn là trên phim. Khi thuê hoặc mua đèn, bạn nên tìm chọn những loại có chỉ số cao: 95+ cho CRI hoặc 90 + cho TLCI. Tuy nhiên, vì cả hai loại chỉ số đều là số liệu trung bình cho một loạt các màu sắc, thì có thể thấy rằng hai đèn có chỉ số như nhau, nhưng mà lại cho kết quả khác nhau khi sử dụng. Điều này thường chỉ xảy ra khi hai đèn được tạo ra bởi các nhà sản xuất khác nhau.

Lý tưởng nhất là bạn nên tiến hành kiểm tra trước cho một quay để kiểm tra tính tương thích của đèn cũng như hiệu suất của chúng, đặc biệt là khi sử dụng những đèn của nhiều nhà sản xuất. Chỉ sử dụng một loại đèn, và từ một nhà sản xuất, sẽ làm giảm nguy cơ không phù hợp ở các nguồn ánh sáng. Cũng cần cẩn thận khi sử dụng các nguồn hỗn hợp, ví dụ như ánh sáng trời hoặc đèn vonfram cùng với đèn LED hoặc đèn huỳnh quang.

Đèn có CRI / TLCI cao thường có giá cao, đó có thể là một vấn đề đối với các tác phẩm độc lập có ngân sách hạn chế. Điều đáng nhớ là nhiều guerrilla film đã quay được những thước phim tuyệt vời sử dụng các đèn từ worklights hoặc LED panels.

Cũng thích hợp để xem xét các dự án cần sử dụng đèn nào. Đối với một bộ phim truyện, sẽ có thời gian chuẩn bị sản xuất để tiến hành kiểm tra ánh sáng trên các thiết bị được sử dụng. Tuy nhiên, các footage cũng có thể được chỉnh màu vì vậy sự thiếu sáng có thể được điều chỉnh trong quá trình dựng phim. Đối với footage về tin tức, được dựng và phát sóng với thời hạn rất nghiêm ngặt, có ít thời gian chỉnh màu hơn nhưng những sự kiện được đưa tin trực tiếp thì vấn đề về chất lượng hình ảnh sẽ được bỏ qua.

Tuy nhiên, hiểu về CRI và TLCI sẽ giúp một nhà quay phim tránh một số vấn đề với footage của họ trước và được chuẩn bị để chỉnh sửa những thứ khác trong quá trình hậu kỳ.

24hinh/s tổng hợp​