Bài học Một số kiến thức cơ bản cho người làm chiếu sáng phim ảnh

Thảo luận trong 'Nghệ thuật chiếu sáng phim ảnh' bắt đầu bởi Son Kevin, 24/2/16.

Lượt xem: 5,814

  1. Son Kevin

    Son Kevin 23,97 hình/s


    [​IMG]
    Ngoài camera và ống kính, kỹ năng sáng tạo và kỹ thuật quan trọng nhất bạn có thể có là học cách sử dụng và định hình ánh sáng. Bắt đầu tốt nhất là biết các công cụ mà bạn có thể tùy ý xử lý.

    Hiểu được các thiết bị

    Trước khi chúng ta tìm về các loại đèn làm phim, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về hai loại thiết bị phổ biến nhất.

    Không có thấu kính Frenels (Open Faced)

    [​IMG]
    Open Faced sử dụng để tạo ra ánh sáng cứng. Nó có cấu tạo đơn giản, gồm bóng đèn và thiết bị hắt sáng cho bóng đèn, và không có gì ở giữa các bóng đèn và chủ thể.

    Những loại đèn này có chi phí rẻ tiền, tuổi thọ thấp, bóng dễ mua, Ở VN những địa điểm cho thuê thiết bị nhập nhiều đèn loại này.

    Có thấu kính Frenels

    [​IMG]
    Thấu kính Fresnel là một loại thấu kính đặc biệt được chia thành các vòng tròn đồng tâm tạo nên một Thấu kính mỏng hơn nhiều so với một thấu kính thông thường có khả năng tương tự. Thấu kính này làm đều ánh sáng và cho phép các chùm tia được thay đổi từ ánh sáng cứng đến ánh sáng điểm bằng cách thay đổi khoảng cách giữa đèn/tấm hắt sáng và thấu kính

    Nguồn sáng thực tế (hiệu quả)

    Nguồn sáng thực tế được coi là bất kỳ nguồn ánh sáng nào xuất hiện trong cảnh như đèn bàn, bất kỳ nguồn ánh sáng bên trong nhà có thể nhìn thấy, thậm chí là một cái đèn pin cầm tay. Thường thì bóng đèn hiện nay được hoán đổi cho những loại có công suất hoặc nhiệt độ màu khác nhau tùy thuộc vào hiệu ứng cần thiết và tỷ lệ tương phản muốn có trong cảnh đó.

    Các yếu tố hiệu suất

    CRI (Độ hoàn màu)

    CRI là viết tắt của Color Rendering Index. Nó là khả năng một nguồn ánh sáng cho thấy chính xác màu sắc của một vật so với một nguồn ánh sáng lý tưởng hay tự nhiên. CRI cao nhất có thể là 100

    Nhiệt độ màu

    Nhiệt độ màu dùng để chỉ "màu sắc" của ánh sáng trắng phát ra từ một nguồn ánh sáng (là vật đen tuyệt đối) được đo bằng độ Kelvin.

    Ánh sáng trắng có thể ấm (vàng / cam) hoặc mát (xanh dương) và đôi mắt của chúng ta sẽ tự động điều chỉnh. Tuy nhiên, nhiệt độ màu của các nguồn ánh sáng và đặc biệt là sự pha trộn của nhiệt độ màu khác nhau trở nên rất quan trọng khi thiết kế ánh sáng quay phim.

    Nguồn nhiệt độ

    1.700 K: Lửa của diêm

    1.850 K: Lửa của nến, hoàng hôn / bình minh

    2.700-3.300 K: Đèn sợi đốt

    4.100-4.150 K: Ánh sáng trăng

    5.000 K: Ánh sáng trời nằm ngang

    5.500-6.000 K: Ánh sáng trời dọc

    6.500 K: Ánh sáng trời, u ám

    15.000-27.000 K: Bầu trời xanh trong

    HIỂU ĐƯỢC NGUỒN SÁNG

    Vonfram (Quartz Halogen / Tungsten Halogen) - Đèn sơi đốt.

    [​IMG]
    Nguồn ánh sáng vonfram về cơ bản liên quan đến cùng một loại bóng đèn dây tóc nóng. Sự khác biệt chính là những nguồn sáng này sử dụng các bóng đèn mà tận dụng lợi thế của vòng tròn halogen. Khí halogen bị nén bên trong bóng đèn giúp lưu lại kim loại vonfram bốc hơi trở lại vào dây tóc. Bóng đèn thủy tinh được làm từ thạch anh cứng hơn hoặc thủy tinh aluminosilicate. Các đèn hoạt động ở nhiệt độ cao hơn so với bóng đèn dây tóc bình thường, và vì vậy chúng có thể đạt được nhiệt độ màu cao hơn, và hiệu quả phát sáng cao hơn. Đương nhiên, chúng tạo ra ánh sáng ấm, nhưng khi thêm filter màu xanh có thể được sử dụng để mô phỏng ánh sáng trời.

    Các loại đèn sợi đốt này có thể không có thấu kính Fresnel hoặc có thấu kính Fresnel lên đến khoảng 20kW và có thể điều khiển công suất. Chúng tạo ra một quang phổ liên tục từ gần cực tím đến hồng ngoại, sản xuất độ hoàn màu gần như hoàn hảo.

    Sử dụng

    Đèn sợi đốt thường được sử dụng để chiếu sáng bên trong nhà vì nó phù hợp với ánh sáng ấm được kết hợp với ánh sáng đèn sợi đốt trong nhà.

    Ưu điểm

    Độ hoàn màu gần như hoàn hảo

    Giá thấp

    Không sử dụng thủy ngân giống như đèn CFL (huỳnh quang) hoặc đèn hơi thủy ngân

    Nhiệt độ màu tốt hơn so với vonfram tiêu chuẩn

    Tuổi thọ dài hơn một đèn sợi đốt thông thường

    Tự sáng, không cần thời gian làm nóng, và có thể điều chỉnh độ sáng

    Nhược điểm

    Vô cùng nóng

    Yêu cầu công suất cao

    Đèn là nhạy cảm với các loại dầu và không thể chạm vào

    Bóng đèn có khả năng nổ và bắn những mảnh vỡ thủy tinh nóng ra ngoài. Lớp kính bên ngoài của đèn có thể bảo vệ người dùng.

    HMI

    [​IMG]
    HMI là viết tắt của Hydrargyrum medium-arc iodide và là đèn thủy ngân i ốt

    Một bóng đèn HMI chứa hơi thủy ngân trộn với halogen kim loại. Một vòng cung điện giữa hai điện cực kích thích hơi thủy ngân và các halogen kim loại tạo ra một lượng ánh sáng rất cao và hiệu quả phát sáng. Đèn HMI có khả năng giữa 85 và 108 lumen mỗi watt, bốn lần so với đèn sợi đốt thông thường.

    Sự kết hợp các chất khí trong một bóng đèn HMI được thiết kế để phát ra một ánh sáng có nhiệt độ màu 6000K, gần như ánh sáng mặt trời tự nhiên. Chấn lưu điện tử tạo ra một tia ánh sáng tự do do hoạt động tần số rất cao của chúng. Phương pháp điều xung PWM có thể được sử dụng để điều chỉnh độ sáng đèn HMI.

    Sử dụng


    HMI của thường được sử dụng khi lượng ánh sáng tỏa ra cao là cần thiết và khi tái tạo hoặc làm tăng ánh sáng mặt trời chiếu vào bên trong, hoặc cho ánh sáng bên ngoài. Đèn HMI mạnh có thể được sử dụng để thắp sáng khu vực rộng lớn.

    Ưu điểm

    Lượng ánh sáng tỏa ra rất cao

    Hiệu suất cao hơn so với đèn sợi đốt

    Nhiệt độ màu cao

    Nhược điểm

    Chi phí tương đối cao, nhưng điều này được cân bằng bởi lượng ánh sáng tỏa ra tăng

    Yêu cầu công suất cao

    Yêu cầu chấn lưu bên ngoài để đánh lửa hồ quang (lên đến 70.000 volts)

    Chỉ có điều chỉnh độ sáng khoảng 50% và nhiệt độ màu tăng kết hợp với điều chỉnh độ sáng, do đó tạo ra một ánh sáng xanh hơn

    Nếu bị rơi trong khi thắp sáng một bóng đèn HMI có thể nổ phát ra thủy tinh thạch anh siêu nóng và hơi thủy ngân

    Huỳnh quang

    [​IMG]
    Một đèn huỳnh quang sử dụng sự kích thích của hơi thủy ngân áp suất thấp để tạo ra ánh sáng cực tím, lần lượt tạo ra một lớp phốt pho bên trong của ống thủy tinh phát sáng tỏa ra ánh sáng trong quang phổ nhìn thấy được.

    Một đèn huỳnh quang hiệu quả hơn nhiều so với một bóng đèn sợi đốt, và có khả năng tạo ra lên đến 100 lumen mỗi watt, tương tự như lượng ánh sáng tỏa ra của HMI.

    Quang phổ của ánh sáng được phát ra khác với một nguồn nóng sáng và phụ thuộc vào sự kết hợp của phốt pho sử dụng. Tuy nhiên, có thể đạt được một CRI lên đến 99. Nhiệt độ màu của đèn huỳnh quang có thể thay đổi còn từ 2700k đến 6500K tùy thuộc vào sự pha trộn phốt pho.

    Sử dụng

    [​IMG]
    Chúng tạo ra một ánh sáng dịu và đồng đều và có thể được sử dụng tương đối gần với chủ thể. Ánh sáng huỳnh quang thường được sử dụng để chiếu sáng nội và có lợi thế là nhỏ gọn hơn và mát hơn khi hoạt động so với ánh sáng của đèn sợi đốt hoặc HMI.

    Ưu điểm

    Hiệu quả cao

    Yêu cầu công suất thấp

    Chi phí thấp

    Tuổi thọ bóng đèn dài

    Mát

    Có khả năng chiếu ra ánh sáng dịu đồng đều trên một diện tích lớn

    Trọng lượng nhẹ

    Nhược điểm


    Nhấp nháy có thể là một vấn đề với cài đặt huỳnh quang trong nước mà không dành cho nhiếp ảnh. Những đèn này được thiết kế để sử dụng cho phim có chấn lưu điện tử và sản sinh flicker.

    Đèn huỳnh quang dùng trong phim có CRI cao

    LED

    [​IMG]
    LED là viết tắt của light emitting diode và là một thiết bị bán dẫn. Chỉ mới gần đây, LED đã trở nên phổ biến có thể dùng để chiếu sáng phim trong thực tế. LED cực kỳ hiệu quả nhưng vẫn còn hạn chế về lượng ảnh sáng tổng thể tỏa ra khi so sánh với bất kỳ nguồn ánh sáng nào khác.

    LED bản chất là đơn sắc, chỉ tạo ra được một bước sóng ánh sáng. Vì vậy, những thách thức của đèn LED là tạo ra một quang phổ đầy đủ ánh sáng trắng. Việc này có thể được thực hiện theo hai cách, bằng cách kết hợp các ánh sáng màu đỏ, xanh lá và xanh dương phát ra LED, hoặc với màu trắng của LED trong đó ánh sáng trắng có thể nhìn thấy thực sự tạo ra bởi chất phốt pho được kích thích bởi một tia cực tím phát ra LED.

    Đèn LED có thể là ánh sáng trời hoặc ánh sáng đèn sợi đốt được cân bằng, Nghĩa là có thể điều chỉnh nhiệt độ màu. Một số có nhiều màu sắc thông qua quang phổ màu RGB, điều này không thể xảy ra với bất kỳ công nghệ chiếu sáng nào khác. Chỉ số CRI của đèn LED có thể lên hơn 90.

    Sử dụng

    Đèn LED đang ngày càng trở nên phổ biến trên trường quay. Chúng có thể dễ dàng được sạc nên dễ dàng mang theo và không cần chấn lưu riêng biệt hoặc cáp nặng. Các panel được làm từ đèn LED có thể nhỏ gọn, hay lớn cho một số tình huống.

    Đèn LED cũng tạo nhiều năng lượng đầu đèn kiểu Fresnel truyền thống hơn như ARRI L-series. Năng lượng tỏa ra tổng thể đang gia tăng, đó là tin tốt.

    Ưu điểm

    Ánh sáng dịu, đồng đều

    Ánh sáng tinh khiết mà không có nhiễu UV

    Hiệu suất cao

    Tiêu thụ điện năng thấp, có thể là chạy bằng pin

    Điều chỉnh độ sáng tốt bằng kiểm soát điều xung PWM

    Tuổi thọ dài

    Thân thiện với môi trường

    Không bị ảnh hưởng do va chạm

    Không có nguy cơ nổ

    Nhược điểm


    Giá cao. LED hiện vẫn còn rất đắt tổng lượng ánh sáng tỏa ra.

    Hiệu suất phát sáng so với

    Tungsten Quartz Halogen: Lên đến +/- 35lm / W

    HMI: Lên đến +/- 115lm / W

    Huỳnh quang: Lên đến +/- 100lm / W

    LED: Lên đến +/- 150lm / W

    KẾT LUẬN

    Cuối cùng, tất cả những đèn này có một mục đích cụ thể, và bạn có thể nhìn thấy tất cả chúng trên bất kỳ trường quay nào. Không phải một trong các đèn này có thể được sử dụng cho mọi mục đích và bất kỳ danh sách bộ đèn chiếu sáng nào sẽ bị ảnh hướng lớn nếu thiếu bất kỳ loại nào.

    Khi bạn cần tạo ra ánh sáng mặt trời, cách duy nhất để làm điều đó là với đèn HMI có điện năng lớn. Không có cách nào khác để tạo ra lượng ánh sáng đó. Nghĩa là bạn sẽ cần đến đèn HMI 2K và 5K.

    Đèn sợi đốt có giá rẻ và vẫn có trách nhiệm chiếu sáng nội. Công nghệ LED Fresnel có thể tương đương thực tế là với dòng L-series mạnh mẽ nhất của ARRI.

    Đèn LED cũng cần bổ sung thường xuyên cho bộ phận ánh sáng. Do không gian bối cảnh hạn chế và tính di động đèn (sử dụng pin), những chiếc đèn LED này đã trở nên không thể thiếu.

    Đèn huỳnh quang cho ánh sáng dịu, đồng đều.Chúng tạo ra lượng ánh sáng tỏa ra cao hơn so với LED panels và có thể có kích thước lớn hơn. Đèn huỳnh quang cũng rất hiệu quả về kinh tế.

    Bài viết này đã trình bày các loại đèn phổ biến để làm phim, nhưng đó mới chỉ là khởi đầu .Tạo ánh sáng là một chuyện, nhưng việc định hình và kiểm soát nó là kỹ năng quan trọng nhất cẩn học.
     
    Lê Hồng Phương thích bài này.